Kosova
në vitin kalimtar 2002
UNMIKISTANI
S'NDREQET LEHTË
Problemi
i mirëfilltë i kosovarëve janë batalionet e
zyrtarëve inkomententë të OKB-së, njerëz
këta që kurrë s'kanë jetuar më mirë,
e punuar më pak
Shkruan:
Ruper NEUDEK, kryesues i organizatës humanitare CapeAnamur
UNMIKISTAN
quhet vendi ku jetojnë e punojnë disa ndërkombëtarë.
Shumë prej tyre kurrë s'kanë jetuar më mirë
e fituar më shumë, as kanë pasur pushime të
këtilla, e s'kanë punuar më pak, se sa gjatë
misionit të tyre në UNMIKISTAN.
UNMIKISTAN
quhet vendi, ku një shtresë ndërkombëtarësh
prej 45 vendeve ka ngritur tendat e veta. UNMIKISTAN quhet vendi,
ku përfaqësuesit e OKB-së s'kanë qejf ta dorëzojnë
pushtetin e vet kaq shpejt.
Por
në atlaset gjeografike të shkollave, ky vend quhet Kosovë.
Kur
i dikton Gana Kaçanikut
Ndërmjet
zyrtarëve të UNMIKISTANIT ekziston një rregull i
vlershëm: shqiptarëve të Kosovës s'u besohet,
atyre duhet rrahur gishtat me thupër. Tërë diskutimi
real rreh transferit të përgjegjësive është
bllokuar.
Sikur
më 1945 deri më 1949 t'ish etabluar një UNMIG, "UN
Mission in Germany", atdheu im ende do t'ishte nën OKB-në.
Për fat të keq, zyrtarët ndërkombëtarë
janë zotëruar ta riorganizojnë ekonominë e vendit.
Rezultatet dihen. Ata e kanë shkatërruar sistemin elektroekonomik
aq keq e në shkallë aq të madhe, sa asnjë ndërmarrës
privat sot s'do ta merrte përsipër.
Bëni
tok zyrtarët e huaj, e imazhi i Kosovës do t'ju shfaqet
ekzotik sa s'bën. Tash e sa kohë, policë me ngjyrë
nga India, me uniforma të kaltra e mjekra të zeza plus
turbanët, patrullojnë me armë të rënda
- para hotelit Grand. Të gjithë qeshin me ta. Pse patrullojnë
mu atje? Paj, askush s'e di.
Në
parakthinat e aeroportit, shtatë oficerë policie prej
Turqisë, Suedisë, Indisë e Filipineve i këqyrin
pasaportat. Me një të lëvizur të gishtit, ata
vëjnë e prishin rende. Një tip prej Gane (Katiri)
është vënë qeveritar i Kaçanikut. Se
a mund t'i kuptojë ai qytetet e Evropës, kjo s'është
me rëndësi: atij i është dhënë e drejta
t'u mësojë shqiptarëve diciplinën. Një
tjetër zyrtar ka ardhur prej Bangladeshit në enklavën
serbe të Shtërpces. Ai ka vazhdimisht drojë, meqë
ka lejuar të ndërtohen katër shtëpi shqiptare
në zonën e vet të përgjegjësisë.
Mijëra
mundësi për stërshitësit joqeveritarë
Një
seksion i UNMIKISTANIT është përgjegjës për
regjistrimin e organizatave joqeveritare, OJQ-ve. Ekzistojnë
në letër ca kushte që duhet plotësuar, por regjistrimi
bëhet verbërisht, pa marrë parasysh kush kërkon.
Në fund na dalin 1048 OJQ me plot privilegje, duke nisur prej
importit pa doganë. S'ka mënyrë më të mirë
për të nisur tregëti e pasuri.
Të
gjithë në Kosovë bërtasin kundër "krimit
të organizuar". Në këtë lëmi OKB-ja
ka lozur rol qendror, e sot bëhet sikur s'di gjë. Ndërkombëtarët
kishin marrëveshje me ish UÇK-në trafiqet e cigareve
e të karburanteve. Është fjala për ndërkombëtarë
në pozita zyrtare, të cilët mjerisht nuk ndodhën
nën hetime publike. Ata janë të mbrojtur me imunitet
diplomatik.
Policët
s'vijnë gjithnjë prej SHBA-ve e Gjermanisë, ata mund
të jenë edhe prej vendeve afrikane e aziatike. Janë
prej Bangladeshit, Nigerisë, Kamerunit, Etiopisë, Ganës
e Pakistanit. Tash kah fundi, UNMIKISTANI është bërë
vend ku shumë oficerë të policisë i sjellin
familjet për verime.
Kjo
situatë kritikohet prej kryesuesit të parlamentit të
zgjedhur të Kosovës, z. Nexhat Daci. Ky parlament, që
përbëhet prej 120 përfaqësuesve, e ka zgjedhur
si kryesues një profesor kimie.
Kush
janë ndërkombëtarët e paprekshëm?
Profesor
Daci qahet: "UNMIK-u na e ka shkatërruar ekonominë.
E prapë i jep vetes të drejtë të mbledh taksa
e të vendos në buxhet".
Kryesuesi
i parlamentit të Kosovës lufton kundër tredhjes së
këtij institucioni, i cili, ngjashëm me Parlamentin Evropian
në Strasburg, s'i ka as ato të drejta që burojnë
prej Revolucionit Francez. Profesor Daci thotë se ndërkombëtarët
e huaj, të paguar përrallshëm prej taksapaguesve
evropianë, janë arrogantë e në numra të
zmadhuar tej mase në Kosovë.
Rrjeti
i UNMIKISTANIT tjerret prej Zyrtarëve Parësorë Ndërkombëtarë,
të cilët thëniet e Dacit i konsiderojnë si tradhëti
të lartë. Ata e kapin hundën me gishta kur flasin
për shqiptarët, dhe e përdorin një shkurtesë
të veten për qeverinë e Kosovës, [Provisional
Interim Self Government PISG] të cilën e thirrin me fjalën
shqipe PIS (i ndyrë).
Por
ata harrojnë detyrat e shtëpisë që s'i kanë
kryer vet. Rezoluta 1244 e Këshillit të Sigurisë
së OKB-së i vë disa primesa, të cilat ata i
kanë lënë mënjanë vazhdimisht. Ja disa
shembuj. Si pikë e parë, misioni i OKB-së s'e ka
nën kontroll tërë territorin e Kosovës. Ushtarët
francezë ndalen qëllimisht para lumit Ibër. Pjesa
veriore e qytetit të Mitrovicës dhe rajonet më tutje
në veri janë ende në duar të kriminelëve
të lidhur me persona të profilit të lartë në
Beograd.
Pastaj,
UNMIK-u s'e ka etabluar administratën e vet as në enklavat
tjera serbe, ndonëse ato vazhdimisht paguhen prej ndërkombëtarëve
e prapë refuzojnë të futen nën kontroll zyrtar
kosovar. Banorët e atjeshëm jetojnë në epokën
jugosllave, me tabela makinash të vjetra, me valutën e
vjetër të Beogradit, e nën mbrojtje të K-Forit
bëjnë tregti vetëm me Serbinë.
Së
treti, UNMIK-u dhe K-Fori s'e kanë çarmatosur UÇK-në.
Vendet perëndimore dhe Berlini vazhdojnë të besojnë
në një rrenë. Ata besojnë ende se TMK-ja është
njëfarë organizate për ndihmë teknike. Mjerisht,
ministrat evropianë s'e kanë zanat të enden rrugëve
të Kosovës.
Tash
së fundi, misionit i është vënë një
qëllim i ri patetik. "Duam ta ndërtojmë pushtetin
e ligjit", thotë me mburrje një diplomat.
Batalionet
e qejflive
Andaj,
për ta promovuar këtë farë "pushteti të
ligjit", në Kosovë kanë zbarkuar batalione ndërkombëtarësh,
me 12.000 DM rrogë e me nga një veturë për frymë
ndërkombëtari. Këta batalione jetojnë jetën,
duke krijuar një sistem të ultë me anglishte të
lartë. Sa për ligjin, ata vet as që lodhen për
të.
Sa
herë që dikush ta sfidojë UNMIK-un, ai struket prapa
perdeve. Në fillim të vititi 2001 qeveritë serbe
e maqedone thjesht ndryshuan kufirin në jug, pa e pyetur askë.
UNMIK-u jo që s'reagoi, po iu fut negociatave të pafundshme
në këtë temë me këto qeveri. Shefi i asokohshëm
i misionit, danezi Hans Haekerup, qe i pazoti ta ruajë territorin
e dorëzuar në besim.
S'ka
faj Peter Sholl Latur, i cili pas përvojave të veta të
para gjatë vizitës së vet në Kosovë më
1999 shkruajti ca fjalë gati profetike: "Përzierja
e një numri kaq të madh të resurseve njerëzore
hap rrugë për inkompetencë e krijon nam të keq
për OKB-në. Aq më tepër kur personli i OKB-së
vjen nga vende të pazhvilluara, si Bangladeshi apo Afrika Qendrore,
ku s'i kanë zgjidhur as problemet e veta."
Është
vështirë të shohësh se ç'mund të
presin kosovarët nga vendi i vet, kur e kanë në qafë
zgjedhën e një kaste inkompetente të UNMIK-ut që
u tregon udhën.
|