Koha
(e vështirë) e idealistëve
Shkruan: Xhafer SHATRI
1.
Çështja
shqiptare po hyn edhe në shekullin XXI si një problem
i mprehtë që ka për të shkaktuar edhe më
tej kriza serioze në gjithë rajonin. Mosfunksionimi i
vazhdueshëm i Shqipërisë si shtet, statuskuoja në
Kosovë (që po i shkon për shtati parazitëve
ndërkombëtarë të instaluar aty, elitës
politike të vendit që po dëshmon se di vetëm
ta shkrryejë atë grimë pushtet që ka dhe shtetit
të shkërmoqur serb që ka nevojë ta marrë
vetën para se të merret seriozisht me Kosovën), pastaj
përthellimi i krizës në Maqedoni, militarizimi serb
i Luginës së Preshevës, hapja e vetëvetishme
e çështjes çame do të jenë faktorë
me efekt tektonik për Siujdhesën Ilirike.
Shtrohet
pyetja kush do të jenë bartësit themelorë të
lëvizjes që do ta thepojë gjendjen e që do ta
shkundë shoqërinë shqiptare?
2
Që
në krye duhet pranuar se përshtresëzimi është
tepër i vështirë për shkak të asimetrisë
në të cilën funksionon shoqëria shqiptare sot,
për shkak se sistemi tradicional i vlerava te ne është
dëmtuar rëndshëm dhe nuk shihen askund shënjat
se po vendoset një sistem i ri vlerash.
Në
këtë luhajë barra kryesore bie mbi individin i cili
mund të jetë i të gjithë mjediseve tanë:
urban, rural, pjesëtar i inteligjencies së re gjithsesi
i pakorruptuar, student, punëtorë arsimi, pjesëtar
i institucioneve ekzistuese, i papunë...
Ky
fakt ka anën e vetë pozitive, sepse pakënaqësisë
i jep dimension të përgjithshëm, por ka edhe anën
negative, sepse armata e idealistëve do të humbë
shumë kohë derisa ta formësojë elitën e
vet. Në fakt ky është njëri prej problemeve
kryesore me të cilin Lëvizja shqiptare përballet
të paktën tash e dy shekuj: mungesa e përbashkimit
të ideologëve dhe të organizatorëve. Problemi
do të jetë edhe më i madh për shkak se idealistët
janë të detyruar të veprojnë në rrethana
të ndryshme dhe fronte krejt të veçanta.
3
Për
këtë shkak para tyre shtrohet si çështje themelore:
-
si mund të shpëtohet ai skelet shteti nga liderë
mafioz që e manipulojnë jo vetëm votën, por
e bëjnë rrotë opinionin, institucionet, krejt vendin?
Si mund të ngadhnjehet mbi ta që janë aq shumë
si në pushtet si në opozitë, që kanë pushtet
real në dorë, që kanë para dhe struktura të
efektshme mbrojtëse brenda dhe jashtë?
-
si të veprohet në Kosovë përballë një
administrate ndërkombëtare e cila po dëshmon se nuk
ka asgjë të përbashkët me protektoratin, përballë
parisë, institucioneve dhe bartësve të funksioneve
kryesore që po tregohen karrikaturisht të papërgjegjshëm?
-
si të lëvizet gjendja në Maqedoni, kur elita politike
nuk është unike në faktin se a mund të mbijetojë
ky vend dhe nëse mbijeton cili do të jetë këtu
interesi i shqiptarëve dhe çmimi i sakrificave të
tyre për këtë shtetjapî?
-
si do të sillen shqiptarët në Luginën e Preshevës
përballë përforcimit të jashtëzakonshëm
të xhandarmërisë, ushtrisë, shërbimeve
sekrete dhe administratës serbe atje?
-
si do të shtrohet çështje çame sot duke
pasur parasysh shtetin e fortë grek, në njërën
anë dhe shtetin e shkërmoqur shqiptar, në anën
tjetër?
4
Përballë
këtij realiteti të skicuar në suazat e një artikulli,
idealistët do të detyrohen të veprojnë ndaras
jo vetëm si struktura, por edhe si koncepte e si forma:
Në
Shqipëri ekziston rreziku evident që idealistë të
ndryshëm, të lodhur nga arroganca dhe poshtrimet e përditshme
të elitës me Shqipërinë dhe me shqiptarët,
të organizohen në grupe të izoluara të atshëm
edhe për veprime konkrete kundër padrinove që po
ngulfatin vendin...
Eshtë
vështirë të thuhet se cili do të jetë efekti
i veprimeve të tilla, por në vend të kësaj do
të ishte shumë më e efeketshme një lëvizje
e inteligjencies së re që do të sfidonte legalisht
elitën e ndryshkur, apo thënë më mirë mafinë
që po ha pamëshirë ardhmërinë e Shqipërisë,
dinjitetin dhe shpresat e shqiptarëve.
Në
Kosovë shpatat do të përthehen te Mitrovica. Idealistët
shqiptarë sot, edhe pse janë keqpërdor para luftës,
gjatë luftës dhe pas saj, ata janë një kontingjent
i madh që nuk do të lejojë kurrë copëtimin
e Kosovës. Më sa shihet krerë të ndryshëm
të ngarkuar me dosje për jo pak prapësi, tash janë
kthyer në pula dhe janë shtruar edhe në bisedime
sekrete me Beogradin, jo për të mirën e Kosovës,
por thjeshtë për të shpëtuar lëkurën
e tyre të qelbur.
Vëzhgues
të paanshëm kanë mundur të konstatojnë
saktësisht se caqe të idealistëve shqiptarë
nuk do të jenë qytetarët serbë, që memzi
po mbijetojnë dhe që nuk kanë asnjë përgjegjësi
për gjendjen, por strukturat e shtetit serb që po veprojnë
hapur në Kosovë me dijen dhe me lejen e ndërkombëtarëve.
Pritet
që idealistët shqiptarë të merren seriozisht
edhe me strukturat e shërbimeve serbe të përbëra
prej shqiptarëve që po veprojnë hapur në Kosovë.
Deri më tash vetëm dy eksponentë të agjenturës
serbe janë likuiduar në Kosovë: Selim Brosha dhe
Ibush Kllokoçi. Dhe këta nuk janë vrarë për
shërbimet që i kanë bërë Serbisë,
por për të mos i zbuluar argatët e tyre që kanë
penetruar thellë në hierarkinë politike etj., të
Kosovës.
Nga
njohës të rrethanave pritet veprimi i strukturave serioze
e moderne. Krejt e kundërta e sharlatanizmit dhe primitivizmit
që ka dominuar formacionet e armatosura shqiptare deri me sot
në këto hapësira.
Në
Maqedoni, mjerisht, vetëm Zoti mund ta ndalë luftën.
Elita politike që gjatë luftës dëshmoj maturi
e unitet, nuk u tregua unike edhe në trysninë e domosdoshme
për të jetësuar idealet e luftës, të parafuara
në një masë në Marrëveshjen e Ohrit. Këtyre
u shkoi për shtati edhe diplomacia ndërkombëtare,
e cila u tregua krejt e papërgjegjshme dhe nuk bëri asnjë
trysni të efektshme mbi palën maqedonase që të
ndryshojë praktikat dhe mentalitetin, kaherë të përdalë,
diskriminues.
Shpërthimi
i luftës do të çojë deri te ndarja definitive
e Maqedonisë me reperkursione të mëdha në gjithë
rajonin.
Në
Luginën e Preshevës do të rritet trysnia serbe dhe
do të shkaktojë edhe veprime individuale hakmarrëse
ndaj strukturave të shtetit serb. Kjo do ta ashpërsoj
edhe më tepër gjendjen në rajon dhe do ta shtyejë
Serbinë, edhe ashtu definitivisht të vendosur, për
ndryshime kufijsh që do t'i ndanin njëherë e përgjithmonë
serbët prej shqiptarëve. Elita serbe është shprehur
hapur se Serbia nuk duhet të lejojë kurrë prezencën
e shqiptarëve në parlament dhe në institucionet bazë
të shtetit.
Për
çështjen çame, tash është krejt e sigurt
se më shumë punë mund të bëjnë dy
avokatë të aftë dhe një fushatë e koordinuar
në media për mbrojtjen e të drejtave të njeriut
se sa ndonjë veprim ekstrem.
5.
Vitet
që vijnë do të jenë edhe vitet e ne, gazetarëve.
Sistemi ekzistues, kokëpërmbysur i vlerave, po reflektohet
dhe do të reflektohet edhe këtu. Raporti i forcave edhe
këtu është shumë i disfavorshëm për
idealistët. Këta janë krejt krahthatë përballë
gejshemediave.
Pavarësisht
nga moti i ashpër politik veprimet e idealistëve do të
jenë të efektshme;
-
nëse arrijnë të mos lejojnë futjen mes tyre
të agjentëve partiakë e klanorë, që me
sakrtificat e të tjerëve duan të lajnë surratin
e tyre të përbaltur dhe punët e tyre të pista;
-
nëse arrijnë të vënë një mur të
pakapërcyeshëm në mes tyre dhe përfaqësuesve
të krimit të organizuar, që përpiqen t’i
shfrytëzojnë këto raste për të mbuluar
krimet e tyre;
-
nëse dijnë të bëhen partnerë serioz të
Fuqive dhe të aleancës perëndimore;
-
nëse dijnë të punojnë sidomos me mediat e huaja
me ndikim.
Një
proverb afrikan thotë: Elefantin e rrëzojnë luanët,
por e hanë hijenat. Shtrohet pyetja a do të lejojnë
edhe kësaj radhe idealistët shqiptarë që frytin
e sakrificave të tyre ta përlajnë matrapazët,
mafiozët dhe renegatët?
|