Si do ta zgjidhnin çështjen
e Kosovës e Metohisë radikalër serbë?
Kumtesë e Drejtoratit Qendror Atdhetar të Partisë
Radikale Serbe
Në Kosovë e Metohi, para njëmijë vjetësh
u vunë themelet e shtetësisë, vetëdijes kombëtare
dhe kulturës serbe. Prej atëherë e deri në
ditët tona, në Kosovë e Metohi nuk ka ekzistuar
asnjë shtet tjetër i ligjshëm, pos atij serb. Prej
atyre popujve, të cilët, gjatë historisë të
disa mijëravjeçarëve, kanë levizur dhe kanë
jetuar në ato hapësira, rrënjët e popullit
serb janë të ngulitura më thellë. Pa Kosovë
e Metohi nuk ka as shtet serb. Për këtë gjë
ruajtja e Kosovës e Metohisë, si pjesë përbërëse
dhe integrale e Serbisë, për nga rendësia, është
e barabartë me vetë ekzistencën e kombit serb në
tërësi. Shpërngulja dhe largimi nga vatrat shekullore
janë bërë pjesë e fatit të popullit serb
në Kosovë e Metohi. Robëria nën turqit, krimet
e shqiptarëve të ardhur e të islamizuar, kanë
krijuar kushte në të cilat jetesa nuk ishte e mundur.
Ikja sa më larg per t'ì shpëtuar fëmijët,
ikja pa marrë parasysh dhe pa shikuar pas, duke i lënë
shtëpitë dhe pasuritë, varret e të parëve,
për të kërkuar shpëtim në Serbi nuk po
ndalet.
Shpërngulja
u ndal mes dy luftërave botërore dhe kolonizimi me vullnetarët
serbë, në veçanti me luftëtarë në
një masë e përmirësoi strukturën etnike
në Kosovë e Metohi. Por, fatkeqësisht, vetëm
deri në Luftën e Dytë Botërore, kur pushteti
pushtues fashist filloi, e regjimi komunist e vazhdoi më
vonë, shpërnguljen e tyre nga Kosova e Metohia dhe vendosjen
në pasuritë e tyre të të mërguarve të
shumtë nga Shqipëria.
Në vitin 1944 - 45, pushteti komunist ua ndaloi kthimin në
vatrat e tyre serbëve të përzënë, dhe
ndërkaq e pranoi si akt të kryer ndryshimin e strukturës
etnike të popullsisë, që ishte shkaktuar nga ardhja
e të mërguarve shqiptarë. Njëkohësisht,
shqiptarët u shpërblyen me konstituimin e autonomisë
së Kosovës e Metohisë, e cila shërbeu si pikënisje
për politikën e tyre secesioniste. Pasojat e një
politike të tillë antiserbe ishin të pamënjanueshme,
sepse një numër i madh serbësh u shpërngul
nga Kosova e Metohia. Dhunuesit shqiptarë uzurpuan qindra
e mijëra hektarë tokë shtetërore, shoqërore
e private serbe, ndërsa manastiret, kishat, varrezat dhe
shenjtëri të tjera serbe iu nënshtruan rrënimit
e shkatërrimit sistematik.
Regjimi komunist në Serbi, duke dëshiruar ta ruante
pushtetin, sinjalizonte në fund të viteve '80 se do
të ndiqte një politikë të drejtë kombëtare
dhe se çështja serbe në Kosovë e Metohi
do të fillonte të zgjidhej seriozisht. Serbët u
mashtruan nga ndryshimi i Kushtetutës së Serbisë,
me anën e të cilës pushteti kushtetues u kthye
nën kompetencat e Kuvendit të Republikës së
Serbisë. Serbia në dukje të parë u bë
e njësuar. Njëkohësisht kryetari i Serbisë
premtoi se shumë serbëve do t'u mundësohej kthimi
në Kosovë e Metohi.
Ai
ishte një rast historik dhe një detyrim, të cilin
pushteti i tashëm i Serbisë nuk e ka plotësuar.
Regjimi i Beogradit ka zbatuar politikën e vet në Kosovë
e Metohi i udhëhequr nga motive politike të ngushta
partiake, pa i marrë parasysh interesat e popullit serb.
Ai ka lejuar, në heshtje dhe në marrëveshje me
bashkësinë ndërkombëtare e nën trysninë
e saj, që lëvizja separatiste shqiptare të forcohet
dhe, faktikisht, të formojë parashtetin e vet, të
ashtuquajtur Republika e Kosovës dhe ta ndërkombëtarizojë
çështjen e Kosovës e Metohisë. Me zgjidhjen
e krizës në ish-Jugosllavi, bëhet e qartë
se çështja serbe duhet të zgjidhet përfundimisht
dhe kjo me bashkimin e të gjitha tokave serbe në një
njësi të vetme shtetërore.
Duke mos harruar gjendjen në Kosovë e Metohi, e cila
po keqësohet me shpejtësi, si dhe duke pasur parasysh
përvojën e tradhëtisë, që pushteti në
Serbi po bën ndaj bashkombësve tanë në Republikën
Serbe dhe në Republikën e Krainës Serbe, çka
mund të ndodhë edhe me serbët në Kosovë
e Metohi; të shqetësuar nga deklaratat e emisarëve
të huaj, të cilët theksojnë se çështja
e Kosovës e Metohisë, e rajonit të Rashkës
dhe Vojvodinës duhet të zgjidhet në kuadrin e zgjidhjes
së krizës së ish-Jugosllavisë; të vetëdijshëm
se vetëdija kombëtare dhe ardhmëria e sigurtë
e popullit serb nuk mund të merren me mend pa Kosovën
e Metohinë, si pjesë e patjetërsueshme e shetit
serb, dhe të bindur se kryetari i Serbisë, Sllobodan
Millosheviç, ka përgatitur tradhëtinë ndaj
tokës së shenjtë serbe dhe dorëzimin e saj
në duart e secesionistëve shqiptarë, theksojmë
qëndrimet e polikës kombëtare në Kosovë
e Metohi dhe masat për vënien e tyre në jetë,
si vijon:
l. Për shuarjen e kryengritjes seperatiste shqiptare në
Kosovë e Metohi, me të gjitha mjetet, dhe për pengimin
e recidivave të saj, ne zotohemi për marrjen dhe zbatimin
e masave pasuese:
a) Rregullimi i Shtetit
Në kuadrin e ristrukturimit të domosdoshëm shtetëror
e juridik, me të cilin do të nënkuptohej heqja
e federatës ekzistuese dhe e formave të autonomisë
territoriale, mbasi ato janë provuar si dështime për
popullin serb, si zgjidhje më e mirë na duket krijimi
i një shteti të njësuar serb, në përbërjen
e të cilit do të hynin Republika e Krainës Serbe,
Republika Serbe, Republika e Serbisë dhe Republlika e Malit
të Zi.
Shteti serb do të kishte një kryetar, një parlament
e një qeveri dhe lidhja mes qeverisë dhe administratës
lokale do të bëhet përmes kryesive të qarqeve.
Serbia do të duhej të përkufizohej si shtet kombëtar
e demokratik i popullit serb dhe i qytetarëve e grupeve etnike,
të cilëve do t'u siguroheshin të gjitha të
drejtat vetjake, qytetare e njerëzore.
Heqja e autonomisë ekzistuese të Kosovës e Metohisë,
me të cilën është krijuar një asimetri
e kobshme në Serbi, ndërkaq që shqiptarëve
u është dhënë shkas për të kërkuar
shkëputjen, dhe kthimi i Kosovës e Metohisë në
përbërjen e shtetit të njësuar serb, paraqesin
elementin qenësor për realizimin e çështjes
kombëtare serbe.
Populli serb, i cili ndodhet para një lufte të vështirë
për bashkimin e të gjitha tokave serbe, para së
gjithash, duhet t'i sigurojë e t'i ruajë territoret
që gjenden në kufinjtë e Serbisë. Inkuadrimi
i plotë i Kosovës e Metohisë në shtetin e
njësuar serb është thjesht një çështje
e brendshme, e cila duhet të zgjidhet pa kurrfarë perzierje
nga jashtë, pra as nga e ashtuquajtura bashkësi ndërkombëtare.
Rregullimi i statusit të Kosovës e Metohisë, si
pjesë integrale e shtetit serb, si edhe rregullimi i të
gjitha çështjeve të tjera që kanë të
bëjnë me konsolidimin e një shteti demokratik modern,
mund të bëhet vetëm përmes miratimit të
një Kushtetute të re. Kjo Kushtetutë do të
miratohej nga një asamble kushtetuese e zgjedhur, përmes
zgjedhjeve të përgjithëshme të drejtperdrejta
në tërë vendin. Politika kombëtare ndaj Kosovës
e Metohisë nuk mund të zbatohet pa u shqyrtuar me themel
në organizmat parlamentare dhe pa mendimin e përfaqësuesve
të ligjshëm të popullit serb të Kosovës
e Metohisë.
Duke pasur parasysh se në Serbi jeton një numër
relativisht i madh i anëtarëve të pakicave, atyre,
në harmoni me standardet ndërkombëtare do t'u siguroheshin
të gjitha të drejtat vetjake e kolektive, që do
të thotë, e drejta për përdorimin e gjuhës
së vet në jurisprudencë, e drejta për arsimin
fillor në gjuhën e vet amtare, për shprehjen e
ndjenjave fetare, marrjen me veprimtari kulturore e të ngjashme,
ndërkaq, në bashkëlidhje me ushtrimin e këtyre
të drejtave do të jetë, para së gjithash,
detyrimi i anëtarëve të pakicave për sjellje
të ndershme ndaj shtetit, qytetarë të të cilit
janë.
b) Rishikimi i librave të amzës dhe i të drejtës
së shtetësisë, në bazë të rezultateve
të regjistrimit të popullsise të vitit 1991
Eshtë e domosdoshme që Kuvendi federal të miratojë
sa më parë lligjin mbi shtetësinë. Ai do të
ndihmonte që të përcaktohet me saktësi numri
i të mërguarve shqiptarë dhe i pasardhësve
të tyre, të cilët, në periudhën 1941-1987,
në mënyrë të paligjshme e pa kurrfarë
mbështetjeje ligjore, kanë përfituar prona e pasuri
të tjera të patundshme, për të cilat nuk do
të kishin të drejtë askund tjetër në
botë. Jugosllavia ka sot rreth 400 mijë të huaj
të tillë, të cilëve, në bazë të
një ligji të këtillë, mund t'ua refuzojë
mikpritjen në vendin tonë. Në të njëjtën
menyrë duhet të veprohet edhe me të gjithë
qytetarët e republikave të shkëputura, me përjashtim
të atyre që janë të përkatësisë
kombëtare serbe, si edhe me anëtarët e pakicave
të tjera kombëtare, të cilët nuk e pranojnë
shtetësinë e Republikës Federale të Jugosllavisë.
Në vend të tyre, ne do të mund të pranonim
400 mijë të ikur nga ish-republikat e Jugosllavisë
e kjo do të ishtë një akt plotësisht legal
e i ligjshëm i pushtetit në këtë shtet. Për
eliminimin e të mërguarve, duhet të zbatohen standarde
të dyfishta: për ata që njihen si ekstremistë
duhet paraparë përzënia e menjëherëshme,
ndërkaq, të tjerëve duhet t'u vihet si kusht zotërimi
i të gjitha dokumenteve, madje edhe për nëvojat
më të zakonshme, për sigurimin e të cilave,
si parakusht do të ishte dëshmia e shtetësisë,
të cilën ata nuk e kanë si edhe pasja e listës
së atdheut. Lista e atdheut do të zbatohej për
të gjithë shtetasit e Serbisë, si mjet i detyrueshëm,
me të cilën do të vërtetohej se kanë
shtetësinë e Republikes së Serbisë. Në
kopertinë, lista e atdheut do të kishte stemën
e Serbisë: shqiponjën e bardhë dykrenëshe
të Nemanjiçëve, mburojën me kryq dhe katër
S-të (Samo sloga srbina spasava që do të thotë
vetëm uniteti serbët i shpëton, shënikm i
përkthyesit).
Mospasja e listës së atdheut do të përbënte
një bazë për përzënien e atyre që
nuk e kanë statusin e shtetasit të Serbisë. Duhet
penguar me të gjitha mënyrat kthimi i shqiptarëve
të punësuar në botën e jashtme, e posaçërisht
kthimi i atyre, që në periudhën 1990/93 kanë
shkuar në mënyrë masive jashtë (vlerësohet
se kanë shkuar 300 mijë vetë nga popullsia më
aktive). Të pengohet punësimi i kuadrove të profileve
të ndryshme, në mënyrë që ata të
shkojnë jashtë shtetit. Shqiptarët, nga ai aspekt,
janë të lëvizshëm, qoftë për shkak
se i kanë bazat e tyre në shumë shtete tek mërgata
e tyre dhe tek punëtorët, qoftë për shkak
të mendësisë së tyre. Kështu, para se
gjithash, ndikohet në pjesën më të shkolluar
të popullsisë së tyre dhe për rrjedhojë
ata bëhen më të përshtatshëm për
t'iu nënshtruar ndikimeve intensive dhe manipulimeve, sepse
pa "indet lidhëse" ata do të kenë më
pak mundësi për t'u organizuar.
c) Rishikimi i marrëdhënieve pronësore
Në kuadrin e rishikimit të marrëdhënieve
pronësore duhet të miratohet një ligj i veçantë
për kthimin e tokave dhe të të mirave të tjera
serbëve dhe kishës ortodokse serbe në Kosovë
e Metohi. Kisha dikur ka pasur prona të mëdha dhe te
popullsia lokale në to, ku ka zhvilluar një sistem specifik
të marrëdhënieve ekonomike të mëditjeve
dhe të dhurimit. Me pronat tokësore të rritura
në mënyrë të dukshme, manastiret në Kosovë
do të mundnin t'i plotësonin në mënyrë
optimale misionet e tyre fetare, kulturore e kombëtare, dhe
do të ishin në gjendje të ushtronin funksionin
e tubimit të njerëzve dhe të pengimit të shpërnguljes
së tyre. Gjatë ngjarjeve të shkuara, në gjysmën
e dytë të shekullit XX, vetëm klerikët serbë
nuk u shpërngulën, prandaj ata e meritojnë kthimin
e pronave të mëdha kishtare, jo vetëm nga e drejta
e trashigimisë, por edhe për patriotizmin e tyre.
Të gjitha pronat serbe që janë shitur apo që
u takojnë në ndonjë mënyrë tjetër
shqiptarëve, shtëpitë dhe apartamentet, sidomos
ato të periudhës 1966/1987, (gjatë kohës së
pushtetit ballisto-komunist në Kosovë), si edhe ato
që fashistët i përvetësuan gjatë Luftës
së Dytë Botërore, duhet t'u kthehen pronarëve
të mëparshëm ose pasardhësve të tyre.
Kjo kthesë qenësore mund të realizohet fare lehtë,
sepse shqiptarët në ato prona kryesisht nuk kanë
ngritur shtëpi të reja, por përkundrazi i kanë
rrëzuar edhe ato që gjendeshin aty, me qëllim që
popullsia e shpërngulur serbe të mos ketë ku të
kthehet, si edhe nga droja se ndërrimi i dhunshem i pronësisë
nuk mund të jetë afatgjatë.
Kombinatet dhe kooperativat bujqësore të periudhës
socialiste ishin themeluar kryesisht në pronat dhe fshatrat
serbe, prandaj shtrohet nevoja e ngutshme për privatizimin
dhe kthimin e tyre pronarëve të mëparshëm,
me kusht që ata të kthehen në pronat e veta. Në
të kundërtën, toka duhet t'u ofrohet pronarëve
të rinj. Ka mjaft tokë me prejardhje shtetërore,
e cila mund t'u ndahet apo t'u shitet serbëve që nuk
janë nga Kosova e Metohia. Kjo tokë, për shkak
të përdorimit të dobët në sektorin shoqëror,
duhet t'u ndahet personave privatë. Veç kësaj,
toka përkatëse e kooperativave është e përshtatshme
për vendosjen e një numri të madh kolonësh,
të cilët do të jetonin së bashku dhe do të
ishin të aftë për kryerjen e funksioneve jetësore
ekonomike, shoqërore, mbrojtëse, etj. Toka të tilla
shtrihen në tërë Kosovën. Në to, mund
të formohen përqëndrime të rëndësishme
dhe vendbanime serbe, të cilat do të formonin një
rrjet vendbanimesh të afta për të komunikuar e
bashkëpunuar mes tyre. Vetëm në zonën kufitare,
nga Deçani deri në Prizren e Suharekë, mund të
ndërtohen vendbanime, që do të lidheshin në
mënyrë zinxhirore, të cilat përveç
ndikimit për shpërnguljen e disa vendbanimeve shqiptare,
do të formonin nje digë të fortë mbrojtëse
kundrejt Shqipërisë.
d) Nryshimi i strukturës etnike të popullsisë
Kolonizimi i Kosovës duhet të vazhdohet me vendosmëri
e në mënyrë të organizuar. Propaganda politike
duhet t'i trajtojë kolonët si serbë që vendosen
në tokën serbe dhe që është krejtësisht
e njëjtë se në cilën pjesë të tokës
serbe ata jetojnë. Serbëve të ndjekur, krahas tokës,
sipas mundësisë, t'u jepen edhe makineri, qoftë
kjo edhe me kredi afatgjata, në mënyrë që
të mund ta punojnë tokën e marrë dhe që
të lidhen përgjithmonë me rajonin përkatës.
Shumica e kroatëve të Janjevës dhe të Letnicës,
të udhëhequr nga jehona e luftës, janë shpërngulur
në Kroaci, pa pasur kurrfarë trysnie. Pasuria e tyre
tani po shkatërrohet ose po plaçkitet prej shqiptarëve
të viseve fqinje. Në shtëpitë dhe tokat e
tyre duhet të vijnë serbët e përzënë
nga Kroacia.
Krahas kthimit të tokës së tjetërsuar në
mënyrë të paligjshme, të të mirave të
plaçkitura dhe të territoreve të pushtuara, duhet
të sanohen të gjitha pasojat e Ligjit mbi ndalimin e
kthimit të serbëve në Kosovë e Metohi. Ligji
mbi ndalimin e shitjes së pasurisë së patundshme
duhet të respektohet rigorozisht dhe të mos lejohet
loja me të. Në këtë kuptim, ka rëndësi
të madhe Ministria e Finacave e tashme e Republikës
së Serbisë, e cila më së shumti e ka thyer
ligjin, në mënyrë që këtu e tutje të
mos e bëjë këtë.
Duhet të pengohet çdo zgjerim etnik i shqiptarëve
në llogari të tokës serbe, private apo shoqërore.
Të gjithë shqiptarët, për të cilët
vërtetohet në bazë të të dhënave
të regjistrimit të banorëve, se nuk janë shtetas
tanët, duhet të pushohen nga puna. T'u jepen pasaportat
atyre shqiptarëve që dëshirojnë të shpërngulen.
T'u hiqet shtetësia serbe dhe t'u ndalohet kthimi të
gjithë shqiptarëve shtetas të Jugosllavisë,
të cilët banojnë jashtë shtetit dhe që
atje veprojnë nga pozita separatiste.
Nisur nga pamja e tashme e renditjes etnike të popullsisë
(disa enklava fshatare serbe me mbi 700 vendbanime të pastra
shqiptare, përqindja minimale e banorëve serbë
(deri l0%) në qytete, ku praktikisht ata janë të
shkrirë mes shqiptarëve) mendojmë se kolonizimi
duhet të bëhet në mënyrë të organizuar
edhe nëpërmjet vendbanimeve të reja (fshatra, koloni,
qyteza, lagje të reja të qyteteve të tashme) të
tipit të mbyllur (për nga organizimi e jetës së
brendshme - furnizimi, mbrojtja primare mjekësore, argëtimi,
përmbajtjet themelore kulturore , etj.).
Kështu popullsitë ndahen etnikisht dhe efekti është
kryekëput në faktin se popullsia serbe e paktë
në numër në qytete, në lagje të përziera,
fillon doemos të zhvendoset për në enklavat e reja,
gjë që jo vetëm duhet të lehtësohet,
por edhe duhet të nxitet. Për t'i mbrojtur enklavat
serbe, 5 - 10 % e popullsisë së vendosur në to
duhet të jetë pupullsi shqiptare (Të zgjidhen familjet
më me ndikim dhe më të njohura, si dhe individë
të shquar).
Me ndërtimin e autostradave (me traka të ndara me qëllim
deri në 1 km, për shkak të konfiguracionit të
terrenit të rripit të gjërë të rrugëve)
dhe të objekteve të tjera, si kazerma, poligonë,
magazina, etj., në mjediset fshatare shqiptare me dëndësinë
më të madhe, krahas tyre të jepen troje dhe hapësira
për kolonitë e të ardhurve, në mënyrë
që të imtësohet hapësira etnike shqiptare,
me çka ata do të humbin "thellësinë"
e territorit, që është element i rëndësishëm
i ndjenjës së tyre të sigurisë.
Qëllim i gjithë kësaj është krijimi i
vetëvetishëm "i lekurës etnike të leopardit",
me çka, më vonë, me shtrirjen e enklavave serbe,
ato shqiptare do të zvogëloheshin dhe do të zhdukeshin.
Një sistem i tillë i pushtimit të territoreve është
më i efektshëm se vazhdimi i kolonizimit me rrathë
koncentrike ose i hedhjes së njënganjëshme në
mjediset kompakte shqiptare, sepse ky i fundit nuk e prek çështjen
vëllimore të pronësisë, me çka vetë
procesi do të ishte afatgjatë, ndërsa i pari u
jep siguri psikologjike shumë më të madhe kolonëve,
sepse ata nuk do të kenë ndjenjën e braktisjes
për t'u marrë me vetvetën dhe të vetmisë.
Enklavat serbe mbështeten më shumë në furnizimin
shtetëror (krahas një numri të vogël të
firmave private serbe), deri sa ato shqiptare janë përjashtimisht
sipas linjës private. (Kjo rregullohet thjesht me dhënien
e lejeve për hapjen e tyre).
Me ndryshimin e kushteve të tregtisë, përmes firmave
private, mund të shkaktohen mungesa artificiale mallrash,
që nuk do të gjenden as në ato shtetërore,
me çka do të krijohet ndjenja e pasigurisë dhe
e gjendjes se rëndë. Furnizimi me rrymë elektrike
(ndërprerjet e shpeshta të saj me qëllim, si edhe
sabotimet e vërteta në ato pjesë të rrjetit
që furnizon enklavat shqiptare), në veçanti,
uji, që është problem akut në Kosmet, përfitimi
racional i të cilit do të ishte i përshtatshëm
për ta bërë jetën të padurueshme. Qëllimi
i gjithë kësaj është që të bëhet
ndarja (veçimi i plotë) e popullsisë, jo vetëm
për nga aspekti i territorit, por për të bërë
izolimin e plotë të shqiptarëve...
...
Parakusht themelor për një veprim të efektshëm
në fushën e rrjedhave të kapitalit është
mundësa ose pengimi i plotë i korrupsionit, si në
Kosmet, edhe në Serbi, sepse shqiptarët janë mjeshtër
të vërtetë për të bishtëruar dhe
për të korruptuar.
Duhet ndjekur me ashpërsi qarkullimi i madh i kapitalit
përmes kanaleve ilegale, duke e orientuar atë në
kanalet bankare. Ndërhyrjet e shpeshta të policisë
financiare, verifikimi i transportit rrugor, përcjellja e
çdo paraqitjeje të madhe (të mallrave-shën.
i përkth.) në treg dhe hulumtimi i prejardhjes së
tyre. Vështirësimi i procedurës doganore, duke
e harmonizuar me gjendjen në terren, ndërlikimi i dokumentacionit
përcjellës nga bota e jashtme, hulumtimi i burimeve
të financimit të organizatave politike, etj.
Kështu pra, duhet vështirësuar funksionimi i sektorit
privat të shqiptarëve me anë të veprimeve
administrative të tepruara dhe të kontrollit të
përhershëm të tregtisë, me çka do të
arrihej të vihej njëfarë kontrolli mbi financimin
e partive të tyre politike.
Duhen vështirësuar kontaktet me firmat dhe ndërmarrjet
private në Serbi, për të mos lejuar që kapitali
shqiptar të krijojë monopol dhe të ndikojë
në proceset ekonomike në Serbi. Me anën e dispozitave
përkatëse dhe të politikës tatimore, të
mbikqyret sfera e ndërtimeve pa leje, prej nga mund të
fitohen mjete të mëdha financiare për investime
në programin e kolonizimit, krijimit të vendbanimeve
të posaçme.
Shkaktimi dhe zbulimi i aferave të ndryshme, në saje
të të cilave do të ndiqeshin firmat e mëdha
private dhe pronarët e tyre. Kujdes i veçantë
i duhet kushtuar trafikut me drogë, duke i përfituar
rastet e zbuluara për të dënuar një rreth
të gjerë njerëzish me dënime të ashpra.
Rastet e zbuluara të përfitohen për komprometimin
e individëve të shquar, e para së gjithash, ato
do të jenë një bazë e mirë për qëndrim
rigoroz ndaj stërshitësve, në veçanti shvercerëve
të duhanit. Kjo gjë mund të sjellë tendosje
shoqërore me përmasa të mëdha, duke qenë
se pjesa më e madhe e tyre tani jeton nga 'shverci' dhe stërshitja.
Për këtë arsye është e pashmangshme rritja
e kriminalitetit.
...
Ndërkaq, mendojmë se me një polici të fortë
dhe, para se gjithash, të efektshme, atakimet e tilla mund
të amortizohen dhe të orientohen në botën
e jashtme. Krejt kjo duhet të kurdiset në mënyrë
të tillë që kapitali i madh shqiptar të orientohet
drejt Maqedonisë dhe Shqipërisë. Dhënia e
lejeve të caktuara, dokumenteve nga organet shtetërore
(me përjashtim të pasaportave) duhet të ndërlikohet
deri në maksimum, ndërkaq dënimet për mungesën
e tyre duhet të jenë të ashpra. Shqiptarët
kanë averzion të posaçëm ndaj sjelljeve
të këtilla, sepse rrjedhin nga një mjedis ku drejtpërsedrejti
zotëron e drejta zakonore. Në veçanti ata nuk
e durojnë ndërhyrjen administrative në atë
që ata e konsiderojnë si çështje të
vetën intime. Madje, duhet kërkuar edhe "leje për
lopën".
Duhet ndikuar që shkuarja e shqiptarëve jashtë
të bëhet rutinore, ndërkaq kthimi të vështirësohet
me procedurë të ndërlikuar në kufi.
Për banorët në enklava procedura të bëhët
e njëllojtë me atë të reparteve të shkëputura
të enklavave (serbe) e reduktuar, ndërsa për ato
(shqiptare) komplete, ndërsa në shërbimin i njësuar
(MPP-Ministria e punëve të brenshme) trajtimi të
bëhet i ndryshëm.
Infiltrimi brenda organizatave shqiptare doemos do të shkaktojë
pakënaqësi ndër shqiptarët, gjë që
është parakusht për ta rritur gatishmërinë
e tyre per t'u angazhuar në organizata të ndryshme,
prej atyre jozyrtare e deri në ato terroriste. Për këtë
arsye, është e udhës që të infiltrohen
individë nga Sigurimi i Shtetit, të cilët, në
momente të përshtatshme do të inicionin formimin
e organizatave të tilla, në mënyrë që
pastaj të ndikohet në veprimtarinë e tyre, në
mos edhe në udhëheqjen e tyre.
Me këso komplotesh madje mund të shkohet edhe në
kryerjen e aksioneve, me çka kontribuohet në arritjen
e satisfaksionit kolektiv të masave shqiptare, por edhe rënies
së tendosjeve, ndërsa shtetit kjo do t'i shërbejë
si shkas për veprime shumë më të ashpra ndaj
të gjitha organizatave të tjera, e kjo sjell deri tek
tendosja ndërnacionale dhe thellimi mëtejmë i jetës
paralele.
Në këtë kuptim, është i nevojshëm
ekzistimi i shumë grupeve të tilla, ndonjë prej
të cilave policia dhe sigurimi Shtetit, kohë pas kohe,
do ta shkatërronin, deri sa ato të konsolidohen sërish,
të tjerat e vazhdojnë punën dhe kjo i kontribuon
krijimit të mendësisë se këto veprimtari janë
në funksion të çlirimit.
Me akte ligjore të bëhet orientimi i partive politike
shqiptare. Krahas kësaj, të përfitohet gjathashtu
nga aferat e shkaktuara komprometuese për qëllime propagandistike,
si ndaj popullsisë shqiptare (diskreditimi i liderëve
të partive të tilla, sipas pikëpamjeve ku mendësia
shqiptare është më e ndjeshme), si edhe ndaj opinionit
ndërkombëtar.
Eliminimi i individëve të shquar (atyre aktivë,
por edhe potencialë) të cilët luajnë ose mund
të luajnë rol vendimtar në jetën politike,
me afera të fryra publike dhe me "fatkeqësi të
rastit", si (fatkeqësi trafiku, vrasje nga xhelozia,
infektime të ndividëve me virusin e SID-ës, gjatë
qendrimit në botën e jashtme, të tillëve për
të cilët dihet se kanë prirje për ekskursione
dashurie, infektime që 'zbulohen' gjatë kontrollit në
kufi, pas të cilit zbatohet vënia në karantinë.
Me përpunim të përshtatshëm mjeksor, mund
të krijohet një atmosferë e tillë, e cila
do të nxitë hulumtimin medikal të popullsisë
shqiptare, në mënyrë që të konstatohet
artificialisht se ekziston një përqindje e madhe e të
sëmurëve nga sida, prej nga rrjedh nevoja e izolimit
të një numri sa më të madh njerëzish;
në mënyrë që të krijohet përshtypja
në opinion për shqiptarët si komb infektues.
e. Veprimtaria informativo-propagandistike
Duhen krijuar programe të posaçme televizive e radiofonike
në gjuhën shqipe, përmbajtja e të cilave do
të orientohej ndaj rrënimit të mendësisë
së tyre patriarkalo-fisnore, me anën e paraqitjes së
përmbajtjeve më dekadente nga Perëndimi, ndaj të
cilave shfaqin prirje popujt primitivë. Enklavat serbe do
të mbroheshin nga programet e tilla, para se gjithash me
pengesa gjuhësore (radioja), si edhe me anën e aplikimit
të televizionit kabllor, në vendbanimet e reja dhe në
ndërtesa. Ndaj botës, është e domosdoshme
të formohet një mekanizëm i fuqishëm propagandistik,
në përputhje me përvojat e njohura. Të parashikohen
madje edhe botime të fshehta të nëndheshme, me
përmbajtje që do të përhapnin për ta
ide fatale e mistike dhe gjoja kritike per "regjimin serb".
Shqiptarëve duhet t'u hiqen menjëherë të
gjitha ndihmat shoqërore, që nxisin lindshmërinë
e lartë. Lindshmëria e lartë tek pakica e besimit
mysliman, veçmas në mjediset, që i kanë
uzurpuar shqiptarët, ka shkaktuar një dendësi të
madhe të popullsisë në Kosovë e Metohi. Në
këto kushte, është krijuar një tepricë
demografike, prandaj është e domosdoshme shpërngu1ja
spontane e shqiptarëve, e cila po rrjedh edhe pa kurrfarë
presioni të organeve shtetërore serbe. Në anën
tjetër, plleshmëria e popullsisë shqiptare bëhet
edhe me një qëllim tjetër: të jetë presion
për të nxitur shpërnguljen e serbëve të
fundit që kanë mbetur në Kosovë.
Element i qenësishem i programit serb është lindja
e fëmijës së tretë dhe të katërt.
Serbia ka mundësi hapësinore dhe ekonomike për
të mbajtur disa dhjetra milionë banorë, prandaj
lindshmëria e shtuar është e arsyeshme, nga çdo
pikëpamje. Për t'u rritur lindshmëria e popullsisë
serbe në tërësi, gjë që do të ndikonte
pozitivsht edhe në gjendjen në Kosovë e Metohi,
duhet të merren masa konkrete stimuluese, por edhe kufizuese.
Duhet siguruar që gratë serbe me tre, katër dhe
me shumë fëmijë të dalin më herët
në pension. T'i marrin shtesat për fëmijët
pavarësisht nga të ardhurat familjare. Planifikimi dhe
zgjerimi i familjes duhet të jetë detyrë përparësore
e individit, familjes dhe shoqërisë në tërësi.
Familjeve me shumë fëmijë, t'u jepen kredi të
mira për shtëpi dhe lokale, t'u sigurohen banesa, t'u
mundësohet punësimi dhe t'u ofrohen lehtësi të
tjera për mbajtjen e fëmijëve. Të gjitha shkollat
dhe akademitë ushtarake e policore, të gjitha entet
ushtarake, që nuk janë të lidhura drejtperdrejt
me komandimin në disa fusha ushtarake, si edhe një varg
institucionesh të tjera shtetërore, si bie fjala, ministri
të tëra, duhet të transferohen në rajonin
e Kosovës e Metohisë, në mënyrë që
të krijohen kushtet për vendosjen e dhjetra mijëra
oficerëve, policëve, nëpunësve e antarëve
të familjeve të tyre, dhe të infrastrukturës
së plotë. Të gjithë serbëve, që
dëshirojnë të jetojnë në atë rajon,
duhet t'u sigurohet falas tokë bujqësore në pronësi
të përhershme, si dhe troje për ngritjen e shtëpive
familiare dhe të ndërmarrjeve ekonomike. Të gjithë
atyre, që transferojnë atje perfaqësitë tregtare
dhe ndërmarrjet prodhuese, në të cilat punësojnë
së paku 10 vetë, do t'u ofrojmë një prej lehtësive
kyçe: lirimin nga pagesa e tatimit, më së pakut
për dhjetë vjet. (Ose, pse Kosova e Metohia të
mos jenë zona jashtëdoganore?)
Oficerëve të pensionuar, nënoficerëve, policëve
dhe nëpunësve shtetërorë, si zgjidhje e përhershme
e çështjes së tyre të banimit, t'u ofrohen
banesa maksimalisht komfore në territorin e Kosovës
e Metohisë. Të sigurohet rripi kufitar në gjerësi
prej 50 km (minimumi) përgjatë kufirit me Shqipërinë.
Të mos lejohet cënimi i kufirit nga hapësira e
Shqipërisë së tashme, ndërsa marrëdhëniet
me të do të zhvillohen në harmoni me interesat
e të dy palëve.
Hapësira kufitare me Shqipërisë do të mund
popullohej vetëm me serbë, ndërsa toka tjetër
do të ishte në pronësi të ushtrisë së
Jugosllavisë.
2) Shkollimi
Në shkollat shtetërore në Kosovë e Metohi,
sistemi shkollor duhet të mbështetet në përmbajtjet
dhe përparësitë e kulturës dhe artit serb,
evropian dhe botëror dhe duhet të zhvillohet në
gjuhën serbe. Perspektiva e hapur e jetës dhe e zhvillimit
të lirë në Serbi është mjaft tërheqëse
që këtë sistem ta pranojnë edhe anëtarët
e pakicave kombëtare. Shkollat në gjuhët e bashkësive
minoritare duhen trajtuar si private, dhe, gjatë punësimit
duhet kërkuar verifikimi sipas programeve e planeve zyrtare.
Në këtë mënyrë do të bëhej
seleksionimi normal dhe përshtatja ndaj të gjitha vlerave
dhe strukturës së shoqërisë serbe. Mësimi
në Universitetin e Prishtinës, pas thyerjes së
parashtetit shqiptar, ka perjetuar kthesë rrënjësore
dhe është në rrugë e sipër për të
arritur rezultate kapitale, dhe me këtë ta përcaktojë
qartë fatin e Kosovës e Metohisë dhe të shtetit
serb në tërësi. Ky nivel i arritur duhet stabilizuar
edhe më tej, duke i vazhduar projektet dhe programet e reja.
Kushtet e studimit në gjuhën serbe në Universitetin
e Prishtinës duhen bërë më të përshtatshme
se kudo tjetër në Serbi.
Duhet mbajtur dhe thelluar edhe më tej sistemi i tanishëm
paralel e ilegal i shkollimit të shqiptarëve, sepse
në këtë mënyrë, në të ardhmen,
me diploma jolegale, atyre u mbyllen mundësitë për
gjetjen e vendeve adekuate të punës. Veç kësaj,
vazhdimi i mëtejmë i shkollimit paralel dhe ilegal i
shqiptarëve ka edhe një rëndësi tjetër:
bie shkalla mesatare e shkollimit dhe zvogëlohet aftësia
e tyre kolektive e me këtë edhe mundësia për
t'u përdor kundër Serbisë nga faktori ndërkombëtar.
Të gjitha këto veprimtari duhet të bashkërendohen
në mënyrë të tillë që ta nxisin
sa më shumë derdhjen e popullsisë shqiptare në
botën e jashtme, në Maqedoni dhe në Shqipëri.
Duhet të përdoren mënyra të nduarnduarta të
trysnisë, të krijimit të ndjenjës së
pasigurisë për të nxitur shpërngulje sa më
të madhe të shqiptarëve.
3) Ushtria
Për të zgjidhur problemin e Kosovës e Metohisë
është e nevojshme që ushtria e Jugosllavisë
të shndërrohet në ushtri serbe. Përfaqësuesit
e popujve që janë shkëputur nga Jugosllavia duhet
të largohen menjëherë nga ushtria. Së pari,
ata që gjenden në vendet komanduese, me përjashtim
të atyre që gjatë kësaj lufte kanë treguar
se janë luftëtarë trima për mbrotjen e lirisë
së popullit serb. Një ushtri e tillë do të
ishtë shumë më e njësuar dhe më e aftë
për t'i zgjidhur çështjet e ndërlikuara
të përgatitjes ushtarake të operacioneve të
luftës, dhe pos kësaj do të kushtonte më lirë.
Ligji mbi ushtrinë jugosllave duhet rregulluar në atë
mënyrë që secili shtetas i Jugosllavisë të
ketë detyrimin që të kontribuojë në mbrojtjen
e Jugosllavisë, por edhe anëtarët e pakicave duhet
ta kryejnë këtë detyrim, me para ose me punë.
Këto çështje do të duhej të përpunoheshin
hollësisht me ligj. Rreth objekteve ekzistuese ushtarake
dhe bazave të rëndësishme duhet të vendoset
popullsi serbe, ndërsa u duhet ndaluar ndërtimi i shtëpive
popullsive joserbe.
Gjendja e tashme perkitazi më këtë çështje
është katastrofike dhe shtrohet nevoja e marrjes së
masave të ngutshme për ta ndryshuar gjendjen. Disa objekte
të rëndësishme ushtarake duhet të dislokohen
në enklavat serbe, por njëkohësisht duhet të
ruhet kontrolli i plotë mbi tërë territorin e Kosovës
e Metohisë, që mund të realizohet nëpërmjet
lëvizjeve të rregullta, ushtrimeve ushtarake dhe veprimtarive
të ngjajshme.
Është e domosdoshme që të formohen njësitë
e çetnikëve profesionistë në kuadër
të ushtrisë dhe vendosja e këtyre njësive
në afërsi të bazave dhe të vendeve kyçe
strategjike në rajonin e Kosovës e Metohisë.
4. Policia
Policia, si organ i rëndësishëm i pushtetit, është
përgjegjëse për qëndrimin e Kosovës e
Metohisë në pronësi të përhershme të
shtetit serb.
Ndërkaq, ajo duhet të jetë e ushtruar shumë
më mirë dhe të jetë më profesioniste
se sa kjo e tashmja. Policët duhet të rekrutohen nga
radhët e njerëzve të rinj të shkolluar dhe
të gjithë pjesëtarët e saj duhet të kalojnë
nëpër kurset e rregullta të arsimimit plotësues
dhe të specializimit, gjë për të cilën
akademia policore duhet ta luaj rolin kryesor. Forcat policore
në Kosove e Metohi do të kenë detyrë të
veçantë ta mbrojnë popullsinë serbe, që
është rrezikuar në ato hapësira.
5) Punët botore
Itinerari i tërheqjes së ushtrisë serbe më
1915 ka përcaktuar shtegun e autostradës së ardhëshme
Nish-Prishtinë-Pejë-Podgoricë-Tivar, e cila do
ta lidhë Serbinë me Malin e Zi dhe me detin Adriatik,
përmes Kosovës e Metohisë, në mënyrë
solide, duke i lidhur përgjithnjë edhe fatet e tyre
e këtyre territoreve.
Realizimit të këtij projekti duhet qasur menjëherë
sidomos në ndërtimtari. Fundja, edhe në kohë
bllokade e krize ekonomike, është e mundur që të
bëhet një përparim relativisht i shpejtë,
në këtë fushë, gjë që për çështjën
e Kosovës do të ishtë i një rëndësie
epokale.
6) Mbrojtja
Gjendja në Kosovë e Metohi është e tillë
që mund të pritet rrjedhë e padëshirueshme
e ngjarjeve, veçanërisht nëse faktorët e
jashtëm përcatohen për një politikë proshqiptarëve.
Për këtë arsye, duhet t'i kushtohet kujdesi i duhur
aksioneve të parandalimit me kohë. Para se gjithash
mbledhjes së të gjitha llojeve të armëve dhe
neutralizimit të formacioneve paraushtarake, parapolicore
e terroriste. Nëse na imponohet lufta për mbrojtjen
e Kosovës e Metohisë, ajo duhet të zhvillohet me
të gjitha mjetet.
Bisedimet dhe marrëveshjet me perfaqësuesit e shqiptarëve
të mos fillohen, para miratimit të ligjit mbi shtetësinë
dhe konstatimit të numrit të atyre që e njohin
dhe e pranojnë Serbinë si shtet si të vetin.
Ndaj atyre shqiptarëve që përcaktohen për
të qenë shtetas të Serbisë, përkatësisht
të Jugosllavisë, duhet të sillemi me tolerancë
dhe t'i trajtojmë drejt, por, inkorporimi i tyre në
organet shoqërore, politike dhe shtetërore, duhet bërë
sipas masës së integrimit dhe të identifikimit
të tyre të vërtetë me shtetin serb dhe me
ligjet e tij.
Beograd, më 14 tetor 1995
Kryetari i Drejtoratit Qëndror Atdhetar të Partisë
Radikale Serbe
Dr. Vojsllav Sheshel
Zëvendëskryetari i Partisë Radikale Serbe
Tomisllav Nikoliç
Nënkryetari i DQA-së
Dr. Nikola Poplashen
Nënkryetari i DQA-së
Maja Gojkoviç
Nënkryetari i DQA-së
Ranko Dujiç
Nënkryetari i DQA-së
Açim Vishnjiç
Sekretari i përgjithshëm i PRS
Aleksandër Vuçiç